Wettelijke garantie: welke rechten hebben je klanten als consument?
De wettelijke garantieperiode op producten is twee jaar. Handig voor de Europese consument, maar wat betekent dat voor jou als retailer? Kan een klant na 20 maanden gewoon binnenstappen met een kapot product en een herstelling eisen? De regels zijn dwingend, ervan afwijken mag niet. Sinds een klein jaar zijn de regels ook verstrengd, in het voordeel van consumenten. Een overzicht.
1. De verkoper is verantwoordelijk voor de garantie
Met andere woorden: je mag je klant niet doorverwijzen naar de fabrikant van het product of toestel. Je bent namelijk verplicht je klant een ‘deugdelijk’ product te verkopen. Is dat niet zo, dan valt dat onder jouw verantwoordelijkheid.
Sinds 2022 gaat het niet enkel om fysieke goederen, maar ook digitale elementen vallen eronder: zoals het besturingssysteem van je toestellen. Ook digitale diensten (e-books en streamingdiensten) vallen onder de wettelijke garantie.
Belangrijk: je klant heeft ook verplichtingen: zo moet die de aankoopdatum kunnen bewijzen met een kassaticket of factuur. De wettelijke garantie geldt enkel voor natuurlijke personen. Zakelijke aankopen vallen er dus niet onder.
2. Geen verzendkosten aanrekenen
Zijn de voorwaarden voor wettelijke garantie voldaan, dan vallen alle kosten daaronder. Je mag dus geen verzendkosten aanrekenen en bestek- of herstelkosten vragen. Dat is wettelijk zo geregeld.
3. De fabrikant kan een commerciële garantie aanbieden
Naast de wettelijke garantie van twee jaar bestaat er ook een commerciële garantie. Dit is een gratis of betalende dienst door de verkoper, maar eventueel ook door de fabrikant. Zo kan het zijn dat je de wettelijke garantievoorwaarden uitbreidt tot 3 jaar tegen een kleine meerkost.
Er zijn voorwaarden aan verbonden: bij het sluiten van een commerciële garantie moet de consument duidelijk weten wat die dekt. De commerciële garantie mag de wettelijke garantie niet inperken. Die blijft gewoon geldig. De fabrikant kan bijvoorbeeld vijf jaar commerciële garantie geven op de motor van een wasmachine. Bij een defect aan de motor zal hij die dus herstellen of vervangen, maar de fabrikant mag wel verzendkosten aanrekenen. Is de motor echter defect binnen de twee jaar, dan kan de klant ook een beroep doen op de wettelijke garantie. En dan ben je als verkoper verplicht te herstellen zonder extra kosten.
4. Tweehandsproducten hebben andere garantieregels
De garantietermijn van twee jaar is enkel wettelijk bepaald voor nieuwe goederen. Voor tweedehandsspullen kan daarvan worden afgeweken. Je mag als verkoper de wettelijke garantie inperken tot één jaar (dat is het minimum). Dat moet je wel duidelijk vermelden in je verkoopvoorwaarden, anders blijft het standaard twee jaar. Neem je in je verkoopsvoorwaarden op dat de wettelijke garantie van je tweedehandsgoederen maar 6 maanden is, dan vervalt die clausule en geldt automatisch de wettelijk voorziene garantie van twee jaar.
5. De bewijslast ligt altijd bij de verkoper
De garantieregels in de Europese Unie zijn op 1 juni 2022 veranderd, in het voordeel van de consument. De wetgever gaat er nu 24 maanden (in plaats van 6 maanden) lang vanuit dat bij een kapot toestel het defect al aanwezig was bij de verkoop. Je moet als verkoper zelf aantonen dat het defect ontstaan is door onzorgvuldig gebruik of andere uitzonderingen op de wettelijke garantie.
6. Online geldt óók het herroepingsrecht
Bied je producten aan via je webshop, dan hebben je klanten ook het recht om die thuis te testen, net zoals ze zouden doen in de winkel. De Europese Unie riep dan ook het herroepingsrecht in het leven. Je klanten kunnen, zonder opgave van reden, een online gekocht product terugsturen binnen de 14 dagen. Al spreekt het voor zich dat verse producten, dagproducten (zoals een krant) of maatwerk niet onder deze regeling vallen.